12UY0080-4 HİDROLİK - PNÖMATİKÇİ |
Bu yeterlilik, Hidrolik-Pnömatikçilerin veya bu mesleği icra etmek isteyenlerin; hidrolik pnömatik sistemler ve uygulama alanları hakkındaki bilgileri, montaj, bakım onarım faaliyetleri ve bu faaliyetleri sırasında uygulayacakları iş sağlığı ve güvenliği, çevre koruma ve kalite yönetim sistemleri tedbirleri ile mesleki gelişim yeterliliklerinin belirlenmesi, sınanması ve belgelendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır. |
GÖZETİM SIKLIĞI | Beş (5) yıllık geçerlilik süresinin sonunda belge sahibinin performansı aşağıda tanımlanan yöntemlerden en az biri kullanılarak değerlendirmeye tabi tutulur; a) 5 yıl belge geçerlilik süresi içerisinde toplamda en az iki yıl veya son altı ay boyunca ilgili alanda çalıştığını gösteren kayıtları (hizmet dökümü, referans yazısı/mektubu, sözleşme, fatura, portfolyo, vb.) sunmak, b) Yeterlilik kapsamında yer alan yeterlilik birimleri için tanımlanan uygulama sınavlarına katılmak. Değerlendirme sonucu olumlu olan adayların belge geçerlilik süreleri 5 yıl daha uzatılır. |
Zorunlu Birimler
|
12UY0080-4/A2 ÇEVRE KORUMA VE KALİTE YÖNETİM SİSTEMLERİ |
Seçmeli Birimler
| 12UY0080-4/B1 HİDROLİK TEKNOLOJİSİ 12UY0080-4/B2 PNÖMATİK TEKNOLOJİSİ 12UY0080-4/B3 HİDROLİK SİSTEMLER 12UY0080-4/B4 PNÖMATİK SİSTEMLER 12UY0080-4/B5 HİDROLİK SİSTEMLER BAKIM VE ONARIMI 12UY0080-4/B6 PNÖMATİK SİSTEMLER BAKIM VE ONARIMI |
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME | |
BELGE YENİLEMEDE UYGULANACAK ÖLÇMEDEĞERLENDİRME YÖNTEMİ | Belge geçerlilik süresi sonunda pratik sınavlar uygulanarak belge yenilenir. |
12UY0080-4/A1 Hidrolik- Pnömatik Sistem Uygulamalarinda İş Sağlığı ve Güvenliği
Hidrolik Pnömatik sistem uygulamalarında iş sağlığı ve güvenliği kurallarını uygular.
Başarım Ölçütleri 1.1. Mesleğe özgü iş sağlığı ve güvenliği kurallarını tanımlar. 1.2. İSG kurallarını yaptığı çalışmalarda uygular. 1.3. Çalışma alanında tehlike oluşturacak riskleri tespit eder. 1.4. Risk değerlendirme çalışmalarına katkıda bulunur. 1.5. Çalışma sahasında İSG kuralları çerçevesinde talimatlara uygun gereken önlemleri alır. 1.6. Hidrolik Pnömatik Sistem uygulamalarında meslek hastalıklarına karşı iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı ve işletme talimatlarına uygun kişisel güvenlik önlemlerini alır. 1.7. Hidrolik Pnömatik Sistem uygulamaları sırasında KKD yönetmeliğine uygun kişisel koruyucu donanımları kullanır. 1.8. Hidrolik Pnömatik Sistem uygulamalarında makine, malzeme ve ekipmanları işletme talimatlarına göre güvenli şekilde kullanır. 1.9. Hidrolik Pnömatik Sistem uygulamalarında olabilecek kaza ve yaralanmalara karşı ilkyardım prosedürlerini uygular. 1.10. Kaza sonrası hukuki işlemlerinin yürütülmesi çalışmalarına katkıda bulunur.
Bağlam 1: Kullanacağı malzemeler: Kişisel koruyucu donanım, ilkyardım ekipmanları, uyarı ve ikaz işaretleri, talimatlar
Öğrenme Çıktısı 2: Acil durum prosedürlerini uygular. Başarım Ölçütleri 2.1. Hidrolik Pnömatik Sistem uygulamalarındaki tehlike durumlarında acil durum prosedürlerini uygular. 2.2. Sesli, görsel uyarı ve işaretlerin anlamlarını ifade eder. 2.3. Çalışma alanı ve ekipmanları talimatlara uygun düzenleyerek tehlike oluşturmasını önler. 2.4. İşyerinde çıkabilecek yangınlara karşı önlem alır. 2.5. Hidrolik Pnömatik devre elemanları ve kimyasallarının yangınlarına müdahale araç ve ekipmanlarını bilir. 2.6. Yangın araç ve ekipmanlarını aktif olarak kullanır.
Makine, ekipman ve malzemelerini çalışma alanında acil çıkışları engellemeyecek şekilde yerleştirir. Bağlam 2: Yasa, yönetmelik, talimat ve prosedürler Kullanacağı malzemeler: Sesli veya görsel uyarı ve işaretler, Yangın söndürme araç ve ekipmanları
Teorik Sınav
4 Seçenekli Çoktan Seçmeli Test Sınavı: Sınav kapsamında en az 10 adet soru sorulmalı ve soru başına en fazla 2 dakika süre verilmelidir. Sınav yazılı ya da bilişim destekli yapılabilir. Sınav soruları yeterlilik biriminin öğrenme çıktılarını kapsayacak şekilde iş sağlığı ve güvenliği, iş kazaları ve meslek hastalıkları, acil durum, hidrolik pnömatik sistem uygulamalarındaki riskler konularının tamamını kapsayacak şekilde seçilmelidir. Her soru eşit puanlıdır. Değerlendirme 100 puan üzerinden yapılmalı ve adayın başarılı olabilmesi için en az 70 puan alması gerekir.
12UY0080-4/A2 Çevre Koruma ve Kalite Yönetim Sistemleri
Öğrenme Çıktısı 1: Çevre koruma tedbirlerini uygular. Başarım Ölçütleri 1.1. İnsan sağlığı ve çevreye zarar verecek malzemeleri ve kimyasalları tanımlar. 1.2. Tehlikeli ve zararlı atıkları talimatlar doğrultusunda ayrıştırır/ayrıştırılmasını sağlar. 1.3. Tehlikeli ve zararlı atıkları talimatlar doğrultusunda depolar/depolanmasını sağlar. 1.4. Dönüştürülebilen malzemeleri geri kazanım için ayrıştırır/ayrıştırılmasını sağlar. 1.5. Hidrolik Pnömatik sistem uygulamaları sırasında oluşan tozlara karşı emniyet tedbirlerini alır. 1.6. Hidrolik Pnömatik sistem uygulamaları sırasında oluşan gürültüye karşı talimatları uygular. 1.7. Enerji ve işletme kaynaklarının kullanımında tasarruflu hareket eder. Bağlam: Yasa, yönetmelik ve talimatlar: Çevre koruma mevzuatı, işletme talimatları Kullanacağı malzemeler: Kişisel koruyucu donanım, depo sahası Öğrenme Çıktısı 2: Kalite yönetim sistemlerini uygular. Başarım Ölçütleri 2.1. Kalite kontrol ve yönetim sistemleri terimlerini ifade eder. 2.2. Kalite bilgi ve değerlendirme formlarını doldurur. 2.3. Kalite sağlama ile ilgili teknik prosedürleri uygular. 2.4. Hidrolik Pnömatik sistem uygulamalarında izin verilen tolerans ve sapmalara göre kalite gerekliliklerini uygular. 2.5. Hidrolik Pnömatik sistem uygulama sürecinde belirlenen hata ve arızaları önler. Bağlam: Kullanacağı malzemeler: Ölçme kontrol aletleri, kalite değerlendirme çizelge ve formları, hata/fire formları
Teorik Sınav
(T1) 4 Seçenekli Çoktan Seçmeli Test Sınavı: Sınav kapsamında en az 10 adet soru sorulmalı ve soru başına en az 1,5 en fazla 2 dakika süre verilmelidir. Sınav yazılı ya da bilişim destekli yapılabilir. Sınav soruları yeterlilik biriminin öğrenme çıktılarını kapsayacak şekilde sektörel çevre sorunları, kirlilik, atık maddeler, geri dönüşümü sağlanabilen malzemeler, depolanma, kalite güvence sistemleri, hidrolik pnömatik sistem uygulamalarında hata, tolerans ve spesifikasyonlar, ölçme kontrol teknikleri ve arızalar konularının tamamını kapsayacak şekilde seçilmelidir. Her soru eşit puanlıdır. Değerlendirme 100 puan üzerinden yapılmalı ve adayın başarılı olabilmesi için en az 60 puan alması gerekmektedir.
12UY0080-4/B1 Hidrolik Teknolojisi
Öğrenme Çıktısı 1: Hidrolik bilgisine sahiptir. Başarım Ölçütleri: 1.1. Hidrolik sistemlerle ilgili tanımlamaları yapar. 1.2. Hidrolik sistem ve ekipmanların çalışma mantığını ifade eder. 1.3. Hidrolik sistemleri kullanım alanlarına göre ayırt eder. 1.4. Hidrolik sistemleri kullanım amaçlarına göre avantaj ve dezavantajları açısından değerlendirir. 1.5. Hidrolik devre elemanlarının tanımlarını yapar ve çeşitlerine göre sınıflandırır. 1.6. Tesisat iletim elemanlarını tanır, bağlantı yöntemlerini bilir. 1.7. Sızdırmazlık elemanlarını, rakor, armatör vb. elemanları ve kullanım amaçlarını bilir. 1.8. Akışkanlar mekaniği tanımını yapar. Bağlam 1: Kullanacağı malzemeler: Hidrolik devre elemanları, projeleri, iş akış diyagramları, katalog, kılavuz ve broşürler. Öğrenme Çıktısı 2: Hidrolik sistemler proje okuma bilgisine sahiptir. Başarım Ölçütleri: 2.1.Hidrolik devre elemanlarının ulusal ve uluslar arası standartlara göre sembolik ve teknik gösterimini tanır. 2.2. Hidrolik devre projelerini okuyarak sistemin çalışması hakkında yorum yapar. 2.3. Hidrolik devre elemanlarının katalog, kılavuz ve broşürlerini okur. 2.4. İş akış diyagramlarını yorumlar. Bağlam 2: Kullanacağı malzemeler: Talimat, iş emri, hidrolik ve pnömatik devre elemanları, ölçü ve kontrol aletleri, kesme makinesi, el aletleri, kaldırma ve taşıma araçları, KKD
Teorik Sınav
T1) 4 Seçenekli Çoktan Seçmeli Test Sınavı: Sınav soruları yeterlilik biriminin öğrenme çıktılarını kapsayacak şekilde seçilmelidir. Sınav kapsamında en az 15 adet soru sorulmalı ve soru başına en fazla 2 dakika süre verilmelidir. Sınav yazılı ya da bilişim destekli yapılabilir. Sorular aşağıdaki konuları içerecek şekilde hazırlanır. 1-) Hidrolik devre elemanları 2-) Hidrolik sistemler ve kullanım alanları 3-) Elemanların sembol ve teknik gösterimi 4-) Hidrolik devre projeleri okuma 5-) Projeden devre elemanları listesi hazırlama
Her soru eşit puanlıdır. Değerlendirme 100 puan üzerinden yapılmalı ve adayın başarılı olabilmesi için en az 70 puan alması gerekmektedir.
Performansa Dayalı Sınav
Öğrenme çıktılarını kapsayacak şekilde gerçek çalışma ortamı veya uygun şartları taşıyan yerlerde İSG kuralları çerçevesinde aşağıdaki hidrolik uygulamaları yaptırılmalıdır. Sınav pratik uygulama olup simülasyon şeklinde yapılmamalıdır. Performansa dayalı sınavlar aşağıdaki gibi uygulanmalıdır: (P1) Performansa Dayalı Sınav - Elemanları Tanıma: Adaydan verilecek hidrolik devre elemanlarından en az 4 tanesinin adını, görevini, bağlantı noktalarını ve sembolünü tanımlaması istenmelidir. Sınav süresi soru başına en fazla 5 dakikadır. (P2) Performansa Dayalı Sınav - Proje Okuma ve Yorumlama: Hidrolik proje devresi okuma, anlama ve yorumlama şeklinde gerçekleştirilecek sınavın süresi en fazla 30 dakikadır. Adaya verilecek Hidrolik bir çift etkili alıcı (silindir/motor) projesini okuyup yorumlayarak 1-) Projedeki elemanları tanıması 2-) Devre malzeme listesini çıkarması istenmelidir. Adayın, başarılı olabilmesi için performansı kontrol çizelgesine göre değerlendirilir. Adayın P1 ve P2 sınavlarına göre oluşturulmuş kontrol çizelgelerinde yer alan her adımdan başarılı olması gerekmektedir.
12UY0080-4/B2 Pnömatik Teknolojisi
Öğrenme Çıktısı 1: Pnömatik sistemler bilgisine sahiptir. Başarım Ölçütleri: 1.1. Pnömatik sistemlerle ilgili tanımlamaları yapar. 1.2. Pnömatik sistemlerin çalışma mantığını ifade eder. 1.3. Pnömatik sistemleri kullanım alanlarına göre ayırt eder. 1.4. Pnömatik sistemleri kullanım amaçlarına göre avantaj ve dezavantajları açısından değerlendirir. 1.5. Pnömatik devre elemanlarının tanımlarını yapar ve çeşitlerine göre sınıflandırır. 1.6. Tesisat iletim elemanlarını tanır, bağlantı yöntemlerini bilir. 1.7. Sızdırmazlık elemanlarını, rakor, armatör vb. elemanları ve kullanım amaçlarını bilir. Bağlam 1: Kullanacağı malzemeler: Hidrolik ve pnömatik devre projeleri, iş akış diyagramları, katalog, kılavuz ve broşürler. Öğrenme Çıktısı 2: Pnömatik sistemler proje okuma bilgisine sahiptir. Başarım Ölçütleri: 2.1. Pnömatik devre elemanlarının ulusal ve uluslar arası standartlara göre sembolik ve teknik gösterimini tanır. 2.2. Pnömatik devre projelerini okuyarak sistemin çalışması hakkında yorum yapar. 2.3. Pnömatik devre elemanlarının katalog, kılavuz ve broşürlerini okur. 2.4. İş akış diyagramlarını yorumlayarak arıza kaynaklarını proje üzerinden bulur. Bağlam 2: Kullanacağı malzemeler: Talimat, iş emri, hidrolik ve pnömatik devre elemanları, ölçü ve kontrol aletleri, kesme makinesi, el aletleri, kaldırma ve taşıma araçları, KKD
Teorik Sınav
T1) 4 Seçenekli Çoktan Seçmeli Test Sınavı: Sınav soruları yeterlilik biriminin öğrenme çıktılarını kapsayacak şekilde seçilmelidir. Sınav kapsamında en az 15 adet soru sorulmalı ve soru başına en fazla 2 dakika süre verilmelidir. Sınav yazılı ya da bilişim destekli yapılabilir. Sorular aşağıdaki konuları içerecek şekilde hazırlanır. 1-) Pnömatik devre elemanları 2-) Pnömatik sistemler ve kullanım alanları 3-) Elemanların sembol ve teknik gösterimi 4-) Pnömatik devre projeleri okuma 5-) Projeden devre elemanları listesi hazırlama Her soru eşit puanlıdır. Değerlendirme 100 puan üzerinden yapılmalı ve adayın başarılı olabilmesi için en az 70 puan alması gerekmektedir.
Performansa Dayalı Sınav
Öğrenme çıktılarını kapsayacak şekilde gerçek çalışma ortamı veya uygun şartları taşıyan yerlerde İSG kuralları çerçevesinde aşağıdaki pnömatik uygulamaları yaptırılmalıdır. Sınav pratik uygulama olup simülasyon şeklinde yapılmamalıdır. Performansa dayalı sınav aşağıdaki gibi uygulanmalıdır: (P1) Performansa Dayalı Sınav - Elemanları Tanıma: Aday verilecek pnömatik devre elemanlarından en az 4 tanesinin adını, görevini, bağlantı noktalarını ve sembolü tanımlaması istenmelidir. Sınav süresi soru başına en fazla 5 dakikadır. (P2) Performansa Dayalı Sınav - Proje Okuma ve Yorumlama: Pnömatik proje devresi okuma, anlama ve yorumlama şeklinde gerçekleştirilecek sınavın süresi en fazla 30 dakikadır. Adaya verilecek Pnömatik bir çift etkili alıcı (silindir/motor) ya da VE/VEYA projesini okuyup yorumlayarak 1-) Projedeki elemanları tanıması 2-) Devre malzeme listesini çıkarması istenmelidir. Adayın, başarılı olabilmesi için performansı kontrol çizelgesine göre değerlendirilir. Adayın P1 ve P2 sınavlarına göre oluşturulmuş kontrol çizelgelerinde yer alan her adımdan başarılı olması gerekmektedir.
12UY0080-4/B3 Hidrolik Sistemler
Öğrenme Çıktısı 1: Hidrolik sistemlerde kullanılacak elemanların hazırlıklarını yapar. Başarım Ölçütleri: 1.1. Hidrolik devre projesinde belirtilen malzeme listesindeki elemanları ambardan kontrol ederek teslim alır. 1.2. Yağ ve bağlantı noktalarının fiziksel kontrollerini yapar. 1.3. Sistemde kullanılacak filtrelerinin uygunluk kontrollerini yaparak montaj için hazırlar. 1.4. Pompa motoru elektrik kumandası için gerekli elemanları ilgili birimden yardım alarak hazırlar. 1.5. Sistemde kullanılacak valflerin mekanik kontrollerini yaparak montaj için hazırlar. 1.6. Sistemde kullanılacak silindirlerin ve motorların mekanik kontrollerini yaparak montaj için hazırlar. 1.7.Tesisat iletim elemanlarının (boru ve hortumların) montajında kullanılacak rakor, armatür, sızdırmazlık elemanlarını hazırlar. 1.8. Hidrolik devre elemanlarının montajında kullanılacak olan araç, gereç ve ekipmanları hazırlar. Bağlam: Kullanacağı malzemeler: Talimat, iş emri, hidrolik devre elemanları, ölçü ve kontrol aletleri, kesme makinesi, el aletleri, kaldırma ve taşıma araçları, KKD Öğrenme Çıktısı 2: Hidrolik devre montajını yapar.. Başarım Ölçütleri: 2.1. Hidrolik elemanların devre şeması, işlem sırası ve numarasına göre montajını yapar. 2.2. Devre elemanlarının elektrik ve hidrolik güç bağlantılarını yapar. 2.3. Tesisat iletim hortum ve boru bağlantılarını yapar. 2.4. Sistemin çalışması için gerekli miktar hidrolik yağı depoya doldurur. 2.5. Sistemi çalıştırmadan önce devre elemanları ve bağlantılarını son defa kontrol eder. Öğrenme Çıktısı 3: Hidrolik devrenin test çalışmasını yapar.. Başarım Ölçütleri: 3.1. Sistemdeki yön kontrol valflerini başlangıç konumuna alır. 3.2. Sistemin basınç ve hız ayarları için devre elemanlarını düşük değerlere ayarlar. 3.3. Sistemi düşük basınç ve hızlarda test etmek için hazırlıklarını yapar ve amirine sistem kontrolü için haber verir. Bağlam: Kullanacağı malzemeler: Proje, talimat, iş emri, hidrolik devre elemanları, ölçü ve kontrol aletleri, kesme makinesi, el aletleri, kaldırma ve taşıma araçları, KKD
Performansa Dayalı Sınav
Öğrenme çıktılarını kapsayacak şekilde gerçek çalışma ortamı veya uygun şartları taşıyan yerlerde İSG kuralları çerçevesinde aşağıdaki hidrolik uygulamaları yaptırılmalıdır. Sınav pratik uygulama olup simülasyon şeklinde yapılmamalıdır. P1) Performansa Dayalı Sınav: Adayın yeterliliğin tam ölçülebilmesi için verilecek 2 proje devresine göre devre elemanlarını seçmesi, montaj yapması ve test etmesi istenmelidir. Aday verilecek hidrolik projesine sistemi kurmalı ve test ederek çalıştırmalıdır. Hidrolik sistem projeleri adaya hazır olarak verilmelidir. Projeler her zaman yüksek basınca karşı emniyetli olarak tasarlanmalıdır. Ayrıca projelerden biri çift etkili alıcı kumandası, tek veya çift yönlü akış kontrollü, geri dönüşü uyarılı şeklinde olmalıdır. Performansa dayalı sınavın uygulama esasları aşağıdaki gibi olmalıdır. a) Devre elemanlarını belirlemesi ve seçmesi b) Yardımcı elemanları (boru/hortumlar, rakor ya da sızdırmazlık elemanları vs.) belirlemesi, c) Montaj için kullanılacak ekipmanları hazırlaması, d) Montaj yapması e) Sistemi test ederek çalıştırması istenir. Adayın her bir proje devresinden başarılı olması gerekmektedir. Herhangi birinden geçer not alamayan aday başarısız sayılacaktır. Adayın, başarılı olabilmesi için performansı kontrol çizelgesine göre değerlendirilir. Adayın kontrol çizelgelerinde yer alan her adımdan belirtilen toleranslar içerisinde başarılı olması gerekmektedir. Adayın gerçek çalışma ortamında beklenen sürede performansını gerçekleştirmesi beklenir.
12UY0080-4/B4 Pnömatik Sistemler
Öğrenme Çıktısı 1: Pnömatik sistemlerde kullanılacak elemanların hazırlıklarını yapar. Başarım Ölçütleri: 1.1. Pnömatik devre projesinde belirtilen malzeme listesindeki elemanları ambardan kontrol ederek teslim alır. 1.2. Hava deposunu, kompresörü ve bağlantı noktalarının fiziksel kontrollerini yapar. 1.3. Sistemde kullanılacak filtrelerinin uygunluk kontrollerini yaparak montaj için hazırlar. 1.4. Kompresörün elektrik kumandası için gerekli elemanları ilgili birimden yardım alarak hazırlar. 1.5. Sistemde kullanılacak valflerin mekanik kontrollerini yaparak montaj için hazırlar. 1.6. Sistemde kullanılacak silindirlerin ve motorların mekanik kontrollerini yaparak montaj için hazırlar. 1.7.Tesisat iletim elemanlarının (boru ve hortumların) montajında kullanılacak rakor, armatür, sızdırmazlık elemanlarını hazırlar. 1.8. Pnömatik devre elemanlarının montajında kullanılacak olan araç, gereç ve ekipmanları hazırlar. Öğrenme Çıktısı 2: Pnömatik devre montajını yapar.. Başarım Ölçütleri: 2.1. Pnömatik elemanların devre şeması, işlem sırası ve numarasına göre montajını yapar. 2.2. Devre elemanlarının elektrik ve pnömatik güç bağlantılarını yapar. 2.3. Tesisat iletim hortum ve boru bağlantılarını yapar. 2.4. Sistemi çalıştırmadan önce devre elemanları ve bağlantılarını son defa kontrol eder. Öğrenme Çıktısı 3: Pnömatik devrenin test çalışmasını yapar.. Başarım Ölçütleri: 3.1. Sistemin çalışması için gerekli havanın hazırlanması için kompresörü çalıştırır. 3.2. Sistemdeki yön kontrol valflerini başlangıç konumuna alır. 3.3. Sistemin basınç ve hız ayarları için devre elemanlarını düşük değerlere ayarlar. 3.4. Sistemi düşük basınç ve hızlarda test etmek için hazırlıklarını yapar ve amirine sistem kontrolü için haber verir. Bağlam: Kullanacağı malzemeler: Talimat, iş emri, pnömatik devre elemanları, ölçü ve kontrol aletleri, kesme makinesi, el aletleri, kaldırma ve taşıma araçları, KKD
Performansa Dayalı Sınav
Öğrenme çıktılarını kapsayacak şekilde gerçek çalışma ortamı veya uygun şartları taşıyan yerlerde İSG kuralları çerçevesinde aşağıdaki pnömatik uygulamaları yaptırılmalıdır. Sınav pratik uygulama olup simülasyon şeklinde yapılmamalıdır. P1) Performansa Dayalı Sınav: Aday tasarımı yapılarak hazır olarak verilecek 2 pnömatik projesine göre sistemi kurmalı ve test ederek çalıştırmalıdır. Projeler her zaman yüksek basınca karşı emniyetli olarak tasarlanmalıdır. Pnömatik sistem projeleri adaya hazır olarak verilmelidir. Performans projelerinden biri 2 çift etkili alıcının ardışık kontrolü, diğeri tek çift etkili silindirin konuma bağlı kumandası ya da VE/VEYA projesi olmalıdır. Performansa dayalı sınavın uygulama esasları aşağıdaki gibi olmalıdır. 1-) Adayın yeterliliğin tam ölçülebilmesi için verilecek 2 proje devresine göre montajlarını yapması ve test etmesi beklenir. a) Devre elemanlarını belirlemesi ve seçmesi b) Yardımcı elemanları (boru/hortumlar, rakor ya da sızdırmazlık elemanları vs.) belirlemesi, c) Montaj için kullanılacak ekipmanları hazırlaması, d) Montaj yapması e) Sistemi test ederek çalıştırması istenir. 2-) Her devreden geçer not alan aday başarılıdır. Herhangi birinden geçer not alamayan aday başarısız sayılacaktır. 3-) Aday verilecek Pnömatik projesine sistemi kurmalı ve test ederek çalıştırmalıdır. Adayın her bir proje devresinden başarılı olması gerekmektedir. Herhangi birinden geçer not alamayan aday başarısız sayılacaktır. Adayın, başarılı olabilmesi için performansı kontrol çizelgesine göre değerlendirilir. Adayın kontrol çizelgelerinde yer alan her adımdan belirtilen toleranslar içerisinde başarılı olması gerekmektedir. Adayın gerçek çalışma ortamında beklenen sürede performansını gerçekleştirmesi beklenir.
12UY0080-4/B5 Hidrolik Sistemler Bakım Onarımı
Öğrenme Çıktısı 1: Hidrolik sistemlerde bakım işlemlerini yapar. Başarım Ölçütleri: 1.1. Bakım yapılacak tezgâh, makine veya sistemin bakım onarım kartlarını inceler. 1.2. Bakım yapılacak tezgâh, makine veya sistemin hidrolik projesini inceler. 1.3. Ölçüm noktalarının temizlik ve sızıntı kontrollerini yapar. 1.4. Manometreyi kolay okunacak şekilde teknolojik kurallara uygun olarak bağlar. 1.5. Manometreyle ölçülen değerleri kaydeder ve amirine bildirir. 1.6. Sistemdeki yağ sızıntı ve kaçaklarını gözle kontrol eder. 1.7. Yağ deposunda akışkan seviyesini kontrol eder. 1.8. Yağ değişimi gerektiğinde sistemi başlangıç konumuna alarak yağın depoya dönmesini sağlar. 1.9. Teknolojik kurallara uygun olarak yağ değişimini yapar. 1.10. Hidrolik akışkan ve atıklarını, tehlikeli atıklar yönetmeliği ve iş sağlığı ve güvenliği kurallarına göre işverenin talimatları doğrultusunda depolar. Öğrenme Çıktısı 2: Hidrolik sistemlerde arıza tespiti ve onarım işlemlerini yapar. Başarım Ölçütleri: 2.1. Akışkanın kirlilik değerini ölçüm aracı ile kontrol eder. 2.2. Ölçüm değerine göre ömrü dolan filtreyi teknolojik kurallara göre söker. 2.3. Filtre ile bağlantılı elemanları sökerek filtre yuvasını temizler. 2.4. Yeni filtreyi ve diğer elemanları kurallara uygun olarak yerine takar. 2.5. Hortum ve borulardaki kırılma ve gerginliği kontrol ederek, arızalı hortum ve boruları belirler. 2.6. Hortum ve boruların bağlantı rakor, armatür veya flanşlarını uygun yöntemle söker. 2.7. Katalog değerlerine veya devre projesine uygun hortum veya borunun sisteme montajını yapar. 2.8. Sistem basıncı ve valflerin çıkış basıncını manometre ile ölçer. 2.9. Ayar gerektiren valfleri orijinal ayar kiti ile ayarlar. 2.10. Değiştirilmesi gereken valfi katalogdan belirleyerek amirine bildirir. 2.11. Valfin sistem kurallarına uygun olarak değişimini yapar. 2.12. Hidrolik silindirlerin / motorların basınç ve hız kontrollerini yapar. 2.13. Silindir piston kollarını, gövdesini, piston / motor giriş ve çıkış yollarını kontrol eder. 2.14. Değiştirilecek parçaları katalogdan belirler ve amirine bildirir. 2.15. Arızalı parçaları değiştirerek silindirin / motorun teknolojik kurallara göre montajını yapar. 2.16. Akış kontrol valfinden iş elemanlarının hızını proje/katalog değerine ayarlar. 2.17. Hidrolik sistem arızalarını bularak sonuçlarını Neden-Sonuç ilişkisine dayandırır.
Öğrenme Çıktısı 3: Hidrolik sistemleri onarım işlemleri sonrası işletmeye alır. Başarım Ölçütleri: 3.1. Hidrolik sistemi işletmeye almadan önce son kontrollerini yapar. 3.2. Talimatlara ve İSG kurallarına uyarak sistemi işletmeye alır. 3.3. Yapılan bakım ve onarım faaliyetlerini bakım onarım kartlarına işler. Bağlam: Kullanacağı malzemeler: Proje, talimat, iş emri, bakım onarım kartarı, hidrolik devre elemanları, ölçü ve kontrol aletleri, hidrolik yağ, el aletleri, kaldırma ve taşıma araçları, KKD
Performansa Dayalı Sınav
Öğrenme çıktılarını kapsayacak şekilde gerçek çalışma ortamı veya uygun şartları taşıyan yerlerde İSG kuralları çerçevesinde aşağıdaki hidrolik pnömatik uygulamaları yaptırılmalıdır. Sınav pratik uygulama olup simülasyon şeklinde yapılmamalıdır. Projeler her zaman yüksek basınca karşı emniyetli olarak tasarlanmalıdır. Performansa dayalı sınavın uygulama esasları aşağıdaki gibi olmalıdır. P1) Performansa Dayalı Sınav - Bakım: Aday montajı yapılmış ve doğru olarak çalışan makine, tezgah ya da düzenek haline getirilmiş hidrolik sistem üzerinde Öğrenme Çıktısı 1’ de belirtilen başarım ölçütlerini gerçekleştirmesi beklenir. P2) Performansa Dayalı Sınav – Arıza Giderme: Öğrenme Çıktısı 2 ve 3 başarım ölçütlerini ölçmeye yöneliktir. Buna göre adaydan, arızalı olansistem üzerinde arızayı bulması ya da tespit ederek arızalı parçayı yerinden sökmesi, gidermesi ve devreye alması (çalıştırması) beklenir. Sınavın uygulama esasları aşağıdadır: a) Sistemin en az iki elemanı arızalı olarak tasarlanmalı, b) Tesisat iletim elemanlarından en az bir tanesi hatalı olarak bağlanmalıdır. Adayın sistemi doğru ve çalışır hale getirmesi başarılı performanstır. Her devreden geçer not alan aday başarılıdır. Herhangi birinden geçer not alamayan aday başarısız sayılacaktır. Adayın, başarılı olabilmesi için performansı kontrol çizelgesine göre değerlendirilir. Adayın P1 ve P2 sınavlarına göre oluşturulmuş kontrol çizelgelerinde yer alan her adımdan başarılı olması gerekmektedir. Adayın gerçek çalışma ortamında beklenen sürede performansını gerçekleştirmesi beklenir.
12UY0080-4/B6 Pnömatik Sistemler Bakım ve Onarımı
ÖĞRENME ÇIKTILARI Öğrenme Çıktısı 1: Pnömatik sistemlerde bakım işlemlerini yapar. Başarım Ölçütleri: 1.1. Bakım yapılacak tezgah, makine veya sistemin bakım onarım kartlarını inceler. 1.2. Bakım yapılacak tezgah, makine veya sistemin pnömatik devre projesini inceler. 1.3. Ölçüm noktalarının temizlik ve kaçak kontrollerini yapar. 1.4. Manometreyi kolay okunacak şekilde teknolojik kurallara uygun olarak bağlar. 1.5. Manometreyle ölçülen değerleri kaydeder ve amirine bildirir. 1.6. Şartlandırıcıyı ve hava tankını periyodik kontrol ederek su tahliyesini sağlar. 1.7. Yağlayıcının yağ seviyesini kontrol ederek eksik ise katalogda belirtilen yağ takviyesini yapar. 1.8. Basınç göstergelerini kontrol ederek sistem çıkış basıncı ile karşılaştırır. 1.9. Hava kaçaklarını gözle ve dinleme yoluyla kontrol eder. 1.10. Sistemin gürültülü çalışıp çalışmadığını test eder. Öğrenme Çıktısı 2: Pnömatik sistemlerde arıza tespiti ve onarım işlemlerini yapar. Başarım Ölçütleri: 2.1. Filtreleri periyodik kontrol ederek kirlenen filtre elemanını temizler veya teknolojik kurallara göre değiştirir. 2.2. Hortum ve borulardaki kırılma ve gerginliği kontrol ederek, arızalı hortum ve boruları belirler. 2.3. Hortum ve boruların bağlantı rakor, armatür veya flanşlarını uygun yöntemle söker. 2.4. Katalog değerlerine veya devre projesine uygun hortum veya borunun sisteme montajını yapar. 2.5. Sistem basıncı ve valflerin çıkış basıncını manometre ile ölçer. 2.6. Ayar gerektiren valfleri orijinal ayar kiti ile ayarlar. 2.7. Değiştirilmesi gereken valfi katalogdan belirleyerek amirine bildirir. 2.8. Valfin sistem kurallarına uygun olarak değişimini yapar. 2.9. Pnömatik silindirlerin / motorların basınç ve hız kontrollerini yapar. 2.10. Silindir piston kollarını, gövdesini, piston / motor giriş ve çıkış yollarını kontrol eder. 2.11. Değiştirilecek parçaları katalogdan belirler ve amirine bildirir. 2.12. Arızalı parçaları değiştirerek silindirin / motorun teknolojik kurallara göre montajını yapar. 2.13. Akış kontrol valfinden iş elemanlarının hızını proje/katalog değerine ayarlar. Öğrenme Çıktısı 3: Pnömatik sistemleri onarım işlemleri sonrası işletmeye alır. Başarım Ölçütleri: 3.1. Pnömatik sistemi işletmeye almadan önce son kontrollerini yapar. 3.2. Talimatlara ve İSG kurallarına uyarak sistemi işletmeye alır. 3.3. Yapılan bakım ve onarım faaliyetlerini bakım onarım kartlarına işler. Bağlam: Kullanacağı malzemeler: Proje, talimat, iş emri, bakım onarım kartarı, pnömatik devre elemanları, ölçü ve kontrol aletleri, el aletleri, kaldırma ve taşıma araçları, KKD
Performansa Dayalı Sınav
Öğrenme çıktılarını kapsayacak şekilde gerçek çalışma ortamı veya uygun şartları taşıyan yerlerde İSG kuralları çerçevesinde aşağıdaki hidrolik pnömatik uygulamaları yaptırılmalıdır. Sınav pratik uygulama olup simülasyon şeklinde yapılmamalıdır. Projeler her zaman yüksek basınca karşı emniyetli olarak tasarlanmalıdır. Performansa dayalı sınavın uygulama esasları aşağıdaki gibi olmalıdır. P1) Performansa Dayalı Sınav - Bakım: Aday montajı yapılmış ve doğru olarak çalışan makine, tezgah ya da düzenek haline getirilmiş pnömatik sistem üzerinde Öğrenme Çıktısı 1’ de belirtilen başarım ölçütlerini gerçekleştirmesi beklenir. P2) Performansa Dayalı Sınav – Arıza Giderme: Öğrenme Çıktısı 2 ve 3 başarım ölçütlerini ölçmeye yöneliktir. Buna göre adaydan, arızalı olansistem üzerinden arızayı bulması ya da tespit ederek arızalı parçayı yerinden sökmesi, gidermesi ve devreye alması (çalıştırması) beklenir. Sınavın uygulama esasları aşağıdadır: a) Sistemin en az iki elemanı arızalı olarak tasarlanmalı, b) Tesisat iletim elemanlarından en az bir tanesi hatalı olarak bağlanmalıdır. Adayın sistemi doğru ve çalışır hale getirmesi başarılı performanstır. Her devreden geçer not alan aday başarılıdır. Herhangi birinden geçer not alamayan aday başarısız sayılacaktır. Adayın, başarılı olabilmesi için performansı kontrol çizelgesine göre değerlendirilir. Adayın P1 ve P2 sınavlarına göre oluşturulmuş kontrol çizelgelerinde yer alan her adımdan başarılı olması gerekmektedir. Adayın gerçek çalışma ortamında beklenen sürede performansını gerçekleştirmesi beklenir
BELGELENDİRME PROGRAMININ KODU-SEVİYESİ-ADI | 12UY0080-4 Hidrolik - Pnömatikçi | ||||||||||
ULUSLARARASI SINIFLANDIRMADAKİ YERİ | ISCO 08: 7231 (Hidrolik bakım ve onarım ustası): : 7233 (Hidrolik Pnömatik bakım onarım elemanı) | ||||||||||
AMAÇ | Bu yeterlilik, Hidrolik-Pnömatikçilerin veya bu mesleği icra etmek isteyenlerin; hidrolik pnömatik sistemler ve uygulama alanları hakkındaki bilgileri, montaj, bakım onarım faaliyetleri ve bu faaliyetleri sırasında uygulayacakları iş sağlığı ve güvenliği, çevre koruma ve kalite yönetim sistemleri tedbirleri ile mesleki gelişim yeterliliklerinin belirlenmesi, sınanması ve belgelendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır. | ||||||||||
BELGELENDİRME PROGRAMININ YAYIN TARİHİ / REVİZYON NO / REVİZYON TARİHİ /TADİL NO VE TARİHİ | 26.09.2012/00/- 01 No’lu Tadil 10/06/2020-1570 | ||||||||||
YETERLİLİĞE KAYNAK TEŞKİL EDEN MESLEK STANDARTLARI | 12UMS0185-4 Hidrolik Pnömatikçi | ||||||||||
YETERLİLİK SINAVINA GİRİŞ ŞARTLARI | - | ||||||||||
EĞİTİM SÜRESİ | - | ||||||||||
BAŞVURU SIRASINDA İSTENECEK BELGELER |
| ||||||||||
ZORUNLU BİRİMLER | A1 Hidrolik Pnömatik Sistem Uygulamalarında İş Sağlığı Ve Güvenliği | ||||||||||
A2 Çevre Koruma Ve Kalite Yönetim Sistemleri | |||||||||||
SEÇMELİ BİRİMLER |